İndüktif ve kapasitik etkilerin sonucu ortaya çıkan voltaj ve akım arasında oluşan faz kaymasının sıfıra yakın olması için elektrik sistemlerinde kompanzasyonlar kullanılır. Kompanzasyon, tesisteki güç kat sayısını düzenlemek için gerekli olan ve kullanılan bir ölçü cihazıdır. Elektrik sisteminde yüklerin reaktif güçlere olan ihtiyaçları belirli tekniklerin kullanılması ile kompanzasyonlar sayesinde belirlenir. Bartek olarak kompanzasyon panosu ihtiyaçlarınızda her zaman yanınızdayız.
Kompanzasyon Panosu
Kompanzasyon, günümüzde elektrik şebekelerinde bulunan güçlerde sürekli olan artışın gözlenmesi için kullanılan bir alettir. Kompanzasyon sayesinde reaktif yükler gerekli seviyede tutulur ve elektriklerde herhangi bir sorunun oluşması önlenir. Kompanzasyon ile reaktif enerji tüketiciye en düşük seviyede sağlanır ve kapasitesi de bu sayede ayarlanmış olur. Kompanzasyon işlemlerinin tümünde kompanzasyon panosu kullanılır. Kompanzasyon panosu sayesinde tesisteki güç kat sayısı düzenlenir ve gerekli cihazlar ile ölçü aletleri de bu panonun içinde bulunur.
Kompanzasyon Nasıl Yapılır?
Kompanzasyon işleminin yapılması için sigorta, akım trafosu, şönt reaktör, kondansatör ya da reaktif röleye ihtiyaç vardır. Güç sayısını düzenlemek için reaktif güç bileşenleri küçülür ve böylece devre akım da aynı işi daha küçük bir akımla yapar. Bu işlemler olurken aktif akımda herhangi bir değişiklik olmaz. Kompanzasyondan önce fazla olan reaktif akım kompanzasyon sayesinde düşer ve devre akımı da küçülür. Elektrik sistemlerinde kullanılması önerilen kompanzasyon sistemleri elektrik gücünün dengelenmesi ve yeterli miktarda kullanılması için gereklidir. Elektrik sistemlerinde kullanılan reaktif güç üreticileri gerektiği kadar güç üretmeye devam eder.
Kompanzasyon Neden Yapılır?
Herhangi bir durumdan dolayı kompanzasyon yapılmaması halinde şebekelerde kayıplar oluşur ve iletim hatları ile kablolarda daha fazla akım oluşur. Bu nedenle büyük gerilim düşümleri de arka arkaya gerçekleşir. Enerji taşıma kapasitesi de düşer. Tesislerde ve işletmelerde reaktif güç harcandığı için güç katsayısı da düşer ve tesis nominal olan kapasitenin de altında çalışır. Daha sonra tesiste gerilim düşümü gerçekleşir ve kayıplar da artar. Düşük reaktif güç değerinin neden olduğu başlıca sorunlar arasında kablolarda ısınma, transformatörlerin ısınması ve reaktif cezalar yer alır. Tüketiciler kendileri kompanzasyon kurduklarında sabit kondansatör kullanmaları yeterli olur. Aynı zamanda kullanılan tüm kompanzasyonların da yönetmeliklere uygun olması gerekir.
Kompanzasyon Çeşitleri Nelerdir?
Kompanzasyon çeşitleri arasında bireysel kompanzasyon, grup kompanzasyon ve merkezi kompanzasyon çeşitleri vardır. Bunların dışında Şönt Rekatörlü Kompanzasyon, Statik Kontaktörlü Kompanzasyon, Sürücülü Kompanzasyon ve Orta Gerilim Referanslı Kompanzasyon yer alır. Bireysel kompanzasyonlarda reaktif olan güç kaynağı motor ya da lamba gibi alıcıyla paralel bir şekilde bağlıdır. Grup kompanasyonlarda aynı kontaktör ya da şalter ile devreye giren ve çıkan yük gruplarının kompanzasyonu için kullanılır.
Merkezi kompanzasyon ise devrede yer alan yüklere ve yükün cinsine göre kompanzasyonların gücünün ayarlandığı bir sistemdir. Kişilerin ya da kurumların kullanılacak yere göre en uygun çeşidi seçmeleri gerekir.